این مطلب حقوقی
توسط وکیل پایه یک دادگستری حسن اسماعیلی تایید شده است.
فهرست مطالب
مقدمه
یکی از موضوعاتی که در پروندههای خانوادگی و کیفری بهطور جدی مطرح میشود، بحث رابطه نامشروع است. بسیاری از افراد پس از مواجهه با چنین مسئلهای این پرسش را دارند که:
«آیا رابطه نامشروع بعد از گذشت زمان همچنان قابل اثبات است یا خیر؟»
به دلیل حساسیت این موضوع و تأثیر مستقیم آن بر آبرو، زندگی خانوادگی و حتی آینده افراد، دانستن پاسخ دقیق و قانونی به این سؤال بسیار مهم است. در این مطلب تلاش کردهام به زبان ساده و بر اساس قوانین موجود، مدت زمان قابل اثبات بودن رابطه نامشروع، شیوههای اثبات، مهلت شکایت و مواد قانونی مرتبط را برای شما توضیح دهم.
تعریف رابطه نامشروع در قانون
قانون مجازات اسلامی در ماده 637 بیان میکند:
«هرگاه زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا شوند، به شلاق تا 99 ضربه محکوم خواهند شد.»
بنابراین:
-
رابطه نامشروع صرفاً به معنای زنا نیست.
-
حتی تماس بدنی، بوسه یا ارتباط عاشقانهای که عرف و شرع آن را منافی عفت بدانند، مصداق رابطه نامشروع است.
-
مجازات این جرم، تعزیری و شلاق است.
مدت زمان قابل اثبات بودن رابطه نامشروع
در قوانین ایران، برای بسیاری از جرائم، مرور زمان کیفری وجود دارد. مرور زمان به این معناست که اگر مدت معینی بگذرد و تعقیب قضایی یا اجرای حکم انجام نشود، دیگر امکان پیگیری جرم وجود ندارد.
طبق ماده 105 قانون مجازات اسلامی و مواد مرتبط با مرور زمان در قانون آیین دادرسی کیفری:
-
جرائم تعزیری (مثل رابطه نامشروع) در صورت گذشت مدت زمان مشخص، مشمول مرور زمان میشوند.
-
مرور زمان تعقیب برای جرائم تعزیری بسته به درجه جرم، متفاوت است.
رابطه نامشروع چه درجهای دارد؟
با توجه به مجازات شلاق تا 99 ضربه، این جرم در دسته جرائم تعزیری درجه 6 قرار میگیرد.
طبق ماده 105 و 107 قانون مجازات اسلامی:
-
مرور زمان تعقیب برای جرائم تعزیری درجه 6، 5 سال است.
-
مرور زمان اجرای مجازات نیز 10 سال خواهد بود.
نتیجه
یعنی اگر فردی مرتکب رابطه نامشروع شود و ظرف 5 سال از تاریخ وقوع جرم، شکایتی ثبت نشود یا تعقیب کیفری انجام نگیرد، پس از آن دیگر امکان پیگیری کیفری وجود ندارد.
اما اگر در این مدت شکایت شده باشد و حکم صادر گردد، اجرای حکم تا 10 سال امکانپذیر است.
جدول مرور زمان رابطه نامشروع
| نوع مرور زمان | مدت زمان | توضیح |
|---|---|---|
| مرور زمان تعقیب | 5 سال | اگر ظرف 5 سال شکایتی ثبت نشود یا تعقیب آغاز نگردد، دیگر امکان پیگیری نیست. |
| مرور زمان اجرای حکم | 10 سال | اگر حکم صادر شود ولی اجرا نشود، پس از 10 سال دیگر قابلیت اجرا ندارد. |
روشهای اثبات رابطه نامشروع
اثبات این جرم بسیار حساس است و نیاز به دلایل قانونی دارد. مهمترین روشهای اثبات عبارتند از:
-
اقرار متهم:
اگر متهم نزد قاضی و در شرایط قانونی اقرار کند، از ادله معتبر است. -
شهادت شهود:
در صورتی که افراد عادل و مورد اعتماد، وقوع رابطه نامشروع را دیده باشند، شهادت آنها میتواند دلیل باشد. -
پیامک، چت یا تصاویر:
پیامکها و پیامهای شبکههای اجتماعی در صورت تأیید کارشناسی و احراز اصالت، میتوانند بهعنوان قرائن و امارات مورد توجه قرار گیرند. -
علم قاضی:
در بسیاری از موارد، قاضی بر اساس مجموعه دلایل و قرائن (مثلاً گزارش مأموران، فیلم، پیامک و …) به علم میرسد و میتواند حکم صادر کند.
آیا گذشت شاکی تأثیری دارد؟
رابطه نامشروع از جرائم غیرقابل گذشت است. یعنی حتی اگر شاکی خصوصی گذشت کند، دادستان میتواند تعقیب را ادامه دهد.
البته در عمل، گذشت شاکی ممکن است موجب تخفیف در مجازات شود.
آثار و پیامدهای اثبات رابطه نامشروع
اثبات رابطه نامشروع تنها محدود به مجازات کیفری نیست و آثار مدنی و خانوادگی هم دارد:
-
در طلاق به درخواست زوج، اثبات رابطه نامشروع زن میتواند دلیل موجه طلاق باشد.
-
در مهریه و نفقه، معمولاً تأثیر مستقیم ندارد اما ممکن است در روند دادرسی اثرگذار باشد.
-
در حضانت فرزند، سابقه رابطه نامشروع میتواند بر تصمیم دادگاه تأثیر بگذارد.
جمعبندی
رابطه نامشروع از جرائم مهم و حساس در نظام حقوقی ایران است. طبق قانون، این جرم تا 5 سال پس از وقوع قابل تعقیب و تا 10 سال پس از صدور حکم قابل اجرا است. اثبات آن نیازمند دلایل محکم مانند اقرار، شهادت یا علم قاضی است. بنابراین، هر شخصی که با چنین پروندهای مواجه شود باید پیش از هر اقدامی با وکیل متخصص مشورت کند تا از تبعات سنگین آن جلوگیری کند.
پرسش پرتکرار
سؤال: اگر بعد از گذشت 6 سال از رابطه نامشروع، شخصی شکایت کند آیا امکان رسیدگی وجود دارد؟
پاسخ وکیل حسن اسماعیلی:
خیر. بر اساس قانون مجازات اسلامی، رابطه نامشروع از جرائم تعزیری درجه 6 است و مشمول مرور زمان 5 ساله میشود. اگر از تاریخ وقوع جرم بیش از 5 سال گذشته باشد و در این مدت تعقیب قضایی انجام نشده باشد، دیگر شکایت قابل پذیرش نخواهد بود. اما اگر در همان 5 سال اول شکایت و تعقیب انجام شده باشد، اجرای حکم تا 10 سال ممکن است.
اگر شما یا اطرافیانتان درگیر پروندهای با چنین موضوعی هستید، مشاوره با یک وکیل باتجربه میتواند روند قضایی را بسیار بهتر و سریعتر پیش ببرد.

پرونده های موفق گروه وکلای دیوان سالار
موفقیتهای ما در پروندههای حقوقی، نتیجه تخصص و تجربه تیم حقوقی ماست. در این بخش، شما میتوانید با برخی از پروندههای موفق ما آشنا شوید که نمایانگر تعهد ما به دفاع از حقوق موکلینمان است. برای مشاهده لیست کامل پروندههای موفق و جزئیات بیشتر، به لینک زیر مراجعه کنید:
لیست کامل پرونده های موفق گروه وکلای دیوان سالار
همچنین در صورت نیاز به مشاوره با وکیل، هماکنون میتوانید از طریق چت زنده (دکمه چت) در گوشه پایین سمت راست سایت با ما در ارتباط باشید تا شما را به وکیل مربوطه متصل کنند.
برای وصل شدن به وکیل کلیک کنید: (ما الان آنلاین هستیم)
نظرات موکلین اخیر
میانگین امتیاز ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
✍️ نویسنده:
آقای حسن اسماعیلی
وکیل پایه یک دادگستری با بیش از ۲۰ سال سابقه
کارشناس ارشد حقوق خصوصی
لینک لینکیدین ایشان
