ما در گروه وکلای دیوان سالار با تیمی متشکل از چندین وکیل تصرف مال غیر متخصص و باتجربه، با کارنامه ای درخشان در کنار شما هستیم.

برای تماس جهت رزرو جلسه وکالت کلیک کنید:

☎️ 021-44899341

☎️ 0937-937-0-110 (منشی وکیل | پاسخگویی فوری 24 ساعته | تلفنی و واتساپ)

تصرف مال غیر چیست و چه مجازاتی دارد؟ همه چیز در رابطه با تصرف مال غیر

در یک تعریف ساده، هرکسی که ملک ديگری را از طریق زور و اجبار یا اصطلاحا به روش قهری و عدوانی از ید مالک یا متصرف سابق خارج کند و رضایت مالک را نیز جلب نکرده باشد، مرتکب تصرف عدوانی شده است.

به معنای بهتر، تصرف عدوانی که تصرف مال غیر نیز خوانده می شود، تصرفی است که بدون رضايت مالک مال غيرمنقول، از طرف فرد دیگری صورت گرفته باشد. یعنی مالی را که لزوما باید غیر منقول باشد (مثل خانه و زمین)، از استیلا و تصرف مالک خارج ساخته و تحت تصرف خود در آوریم.

اجازه بدهید یک مثال ساده بزنیم تا مطلب کاملا برای شما جا بیفتد: تصور کنید که فردی یک مال غیر منقول (مانند یک واحد زمین مسکونی) داشته و سال ها در تصرف وی بوده است، اما بعد از مدتی شما (به هر دلیلی) این ملک را از تصرف وی خارج کرده و اجازه استفاده از آن را به مالک نمی دهید. در این شرایط به اصطلاح گفته می شود که تصرف عدوانی رخ داده است.

نکته بسیار مهم اینکه از دید دادگاه، مالکیت بر زمین یا آپارتمان شرط لازم برای تصرف نیست و تنها سابقه تصرف در نظر گرفته می شود. در نتیجه شما حتی اگر آپارتمان را به غلبه از ید مستاجر خارج سازید، مرتکب جرم تصرف مال غیر شده اید.

تصرف مال غیر در قانون

ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی دعوای تصرف مال غیر را این گونه تعریف کرده است:

“دعوای تصرف عدوانی عبارت است از ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیرمنقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید”.

انواع مختلف تصرف مال غیر

تصرف عدوانی خود به دو بخش تصرف عدوانی کیفری و تصرف عدوانی حقوقی تقسیم می شود که تفاوت های عمده ای داشته و در تعریف نیز با یکدیگر دارای اختلاف هستند:

تصرف عدوانی کیفری

تصرف عدوانی کیفری یعنی بدون رضایت و مجوز مالک، یک ملک را از روی قصد و عمد تصرف نمایید. این جرم از جمله جرایم مرتبط به مال و اموال و مالکیت است و معمولا زمانی که صحبت از تصرف عدوانی در معنای عام می شود، منظور همین نوع از تصرف عدوانی است. در این نوع از تصرف دو شرط اطلاع و عمد متصرف و مالکیت کسی که مال از تصرفش خارج شده، الزامی می باشد.

تصرف عدوانی حقوقی

در تصرف عدوانی حقوقی، برخلاف تصرف کیفری، عمد متصرف شرط نیست. علاوه بر آن لازم نیست که متصرف حتما مال را از تصرف فردی خارج کرده باشد که نسبت به آن مالکیت قبلی داشته باشد. بلکه شرط اثبات این نوع از تصرف مال غیر، تنها سابقه تصرف بر آن مال (جدای از آنکه متصرف قبلی مالک یا مستاجر باشد) می باشد.

سابقه تصرف خواهان که مدعی تصرف مال غیر خوانده است چه مدت می باشد؟

شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که متصرف قبلی باید حداقل چه مدت مال را تحت تصرف خود داشته باشد تا از لحاظ قانونی به عنوان متصرف سابق شناخته شود.

در پاسخ به این سوال باید عنوان کرد که در قانون قدیمی مدت زمان حداقل یک سال برای اثبات تصرف الزامی شمرده شده بود، اما در حال حاضر و طبق قانون جدید، مدت زمان خاصی مشخص نشده و به نظر مدت تصرف فرد قبلی هرچقدر هم که کوتاه باشد، به عنوان متصرف قانونی سابق شناخته می شود. هرچند که در دکترین حقوقی همچنان زمان حداقلی یک سال برای اثبات تصرف متصرف قبلی مورد قبول قرار گرفته است.

با توجه به آن که موارد فوق مربوط به وکیل ملکی می شود، پیشنهاد میکنیم لیست وکیل ملکی گروه وکلای دیوانسالار را مشاهده بفرمایید تا علاوه بر مشخصات و شماره تماس آنها، رزومه و سابقه وکالت ایشان را نیز ببینید. کارگروه وکلای ملکی گروه وکلای دیوانسالار با سابقه درخشان و پرونده های بسیار، در کسب نتایج پرونده های خانواده عملکرد فوق العاده ای در مقایسه با سایر وکلای این حوزه داشته است.

شروط رسیدگی به تصرف مال غیر چیست؟

با توجه به توضیحات بالا، وجود چهار شرط در دادخواست ارائه شده برای رسیدگی به دعوای تصرف مال غیر ضروری است:

• سابقه تصرف خواهان

مهم ترین شرط در رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی، وجود سابقه تصرف خواهان و استفاده خواهان از ملک مورد ادعا است. به واقع لازم است ارتباط بین مال و متصرف مدتی ادامه داشته باشد تا بتوان آن‌ را به عنوان سابقه پذیرفت. تعیین این مدت به عرف وابسته است.

• عدم سبق تصرف خوانده

اگر خوانده یا متهم پرونده خود قبلا متصرف ملکی بوده باشد، دیگر نمی توان علیه وی دعوای تصرف مال غیر را مطرح کرد، زیرا از لحاظ قانونی، وی متصرف اسبق شناخته می شود.

• عدوانی بودن تصرف

همانطور که گفتیم، تصرف حتما باید به زور و بدون رضایت متصرف سابق اتفاق افتاده باشد. این شرط در رابطه برخی موارد دیگر مثل غصب نیز وجود دارد.

• تصرف مال غیرمنقول

تصرف عدوانی باید نسبت به مالی انجام گرفته شود که قابلیت نقل و انتقال نداشته باشد. اموالی مثل خانه ویلایی، آپارتمان و زمین، از جمله مشهورترین مصادیق در این رابطه هستند.

مجازات تصرف عدوانی یا تصرف مال غیر چیست؟

در ماده ۶۹۰  قانون مجازات اسلامی در رابطه با حکم تصرف مال غیر گفته شده است:

“هر کسی به وسیله صحنه سازی از قبیل دیوار کشی، پی کندن، کرت بندی، امحای مرز، نهرکشی، زراعت یا امثال این کارها دست به تصرف زمین های زراعی، جنگل ها و مراتع ملی شده، کوهستان ها، باغ ها و یار اراضی متعلق به دولت یا شرکت های وابسته به دولت یا سازمان ها ویا شهرداری و یا مکان هایی که متعلق به عموم مردم باشد به منظور تصرف یا ذی حق معرفی کردن خود یا دیگری مبادرت نماید یا بدون مجوز عملی انجام دهد که موجب آسیب یا تخریب منابع شود، به مجازات یک ماه تا یک سال حبس محکوم می شود”.

رسیدگی دادگاه به طرح دعوای تصرف مال غیر در موضوع تصرف عدوانی چگونه است؟

نخست اینکه طبق ماده 177 قانون آیین دادرسی مدنی، رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی تابع نوبت رسیدگی و تشریفات معمول آیین دادرسی نیست و بدون نوبت انجام می شود.

دوم اینکه در جلسات رسیدگی به این دعوا خواهان وخوانده حق دفاع در مقابل یک دیگر را دارند و قبل از هر چیز در دادگاه باید تصرف قبلی خواهان و تصرف مال غیر خوانده احراز شود. در عین حال شخص سومی که در این دعوا خود را صاحب حق بداند، می تواند از طریق بند ورود اشخاص ثالث، وارد بحث و دعوی شود.

سوم اینکه در دعوای تصرف عدوانی هنگامی که رای صادر می شود، حکم صادره باید فورا اجرا شود و در صورت اثبات تصرف عدوانی توسط متصرف، باید سریعا رفع تصرف صورت گیرد. ضمن آنکه حکم تصرف مال غیر نیز قابل تجدید نظر می باشد، اما نکته مهم اینجا است که تجدید نظر خواهی در این مورد برخلاف سایر دعاوی، مانع اجرای حکم نیست.

چگونگی رد اتهام تصرف تصرف مال غیر

همانطور که بالاتر اشاره کردیم، اثبات تصرف عدوانی شروطی لازمی دارد که با نبود هر یک از آنها این اتهام به راحتی از دوش متهم برداشته می شود. با این وجود اما جرم تصرف عدوانی پیچیده بوده و از جمله مواردی است که کمک گرفتن از یک وکیل زبردست می تواند در رد این ادعا بسیار موثر باشد.

وکلای گروه دیوان سالار با تجربه ده ها پرونده موفق در زمینه تصرف عدوانی آماده اند تا پرونده شما را به دقت بررسی کرده و در این مسیر همراه شما باشند.

مزایای همراهی وکیل تصرف مال غیر دیوان سالار با شما

توصیه ما این است که برای جلوگیری از اشتباهاتی مهلک که پشیمانی بزرگی را برای شما پیش می آورند، در رابطه با هر مسئله حقوقی با وکلای زبردست، ماهر و به روز مشورت کنید. در رابطه با دعوای تصرف عدوانی اما به طور ویژه وکلای گروه دیوان سالار را به شما پیشنهاد می دهیم؛ پیشنهادی که 4 دلیل عمده دارد:

1. تصرف مال غیر دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول بوده و در نتیجه پیچیده و حساس است؛ در این رابطه بهترین وکیل ها را استخدام کنید.
2. با توجه به شباهت انواع دعاوی تصرف با یکدیگر، تشخیص اینکه دعوای مربوط به مال غیر منقول تصرف عدوانی است یا ممانعت یا مزاحمت و مالکیت و.. سخت می باشد .تنها یک وکیل کارکشته است که در این راه کمک کننده است.
3. چگونگی طرح دعوی و دادخواست در موضوع تصرف مال غیر اهمیتی بالایی دارد. اگر این کار توسط وکیلی نابلد صورت گیرد، احتمالا دارد دادخواست فورا رد شود.
4. درصورتی که دعوا در ابتدا به صورت صحیح اقامه نشود، آثار منفی زیادی دارد که حضور یک وکیل باتجربه این امر را مانع خواهد شد.

وکلای دیوان سالار نکات بالا را به خوبی می دانند و نسبت به نگرانی های شما آگاهی کاملی دارند. با کمک گرفتن از وکلای ما بهترین نتایج را برای خود رقم خواهید زد.

چند نکته پایانی در رابطه با تصرف مال غیر

• مطابق ماده 170 قانون آیین دادرسی مدنی مستاجر که متصرف قانونی ملک است می تواند دعوای تصرف عدوانی را مطرح کند.

• در دعوای تصرف عدوانی، دادگاه وارد دلایل مالکیت نمی‌شود و تنها به این رسیدگی می‌کند که آیا خواهان قبلا متصرف بوده و خوانده ملک را از تصرف او خارج کرده و این تصرف عدوانی بوده است یا خیر.
• دعوای تصرف مال غیر شباهت های زیادی با دعوای خلع ید دارد، اما مهم ترین تفاوت آنها در منقول یا غیر منقول بودن اموال است. بدین ترتیب که در تصرف عدوانی، مال مورد مناقشه حتما غیرمنقول است، در حالی که دعوای خلع ید هم اموال غیرمنقول و هم اموال منقول را شامل می شود.
• تصرف در معنای ذکر شده اعم است از تصرفات قانونی و غیر قانونی؛ تصرف قانونی تصرفات مالک حقیقی یا ذی‌حق یا افراد ماذون از سوی آنها را شامل می‌شود و تصرف غیر قانونی که به آن تصرف عدوانی یا ید عاریه می‌گویند تصرف در مال غیر بدون اذن مالک و قانون است.
• فرقی نمی‌  کند که متصرف عدوانی مستقل در تصرف بوده یا به همراه شخص دیگری متصرف شده است.
• فرقی نمی‌کند که تصرف به صورت شخصی و خود‌سرانه صورت گرفته و یا این‌که به دستور و نفوذ عده ‌ای، مال غیری را به تصرف او داده باشند.
• شریک مال مشاعی هم که بدون اذن شریک دیگر تصرف در ملک کند، مرتکب جرم تصرف عدوانی شده است.
• حکم تصرف مال غیر مجدد تشدید شده و بین شش ماه تا دو سال خواهد بود.

حرف آخر دیوان سالار

در این مطلب تنها به بخشی از پیچیدگی های مبحث تصرف مال غیر اشاره کردیم. با این وجود تاکید می کنیم که این موضوع از جمله موارد پیچیده حقوقی بوده که مشورت و کمک گرفتن از یک وکیل مجرب الزامی بوده و کار شما را بسیار ساده تر می کند. گروه وکلای دیوان سالار در همین راستا در کنار شما است تا با بررسی پرونده شما، بهترین نتیجه را برای شما رقم بزند؛ انشالله.

پیج اینستاگرام گروه وکلای دیوان سالار با بیش از 54 هزار نفر فالوور، نکات کوتاه حقوقی و کیفری زیادی را به شما آموزش می دهد

به این مطلب امتیاز دهید!

5 / 4.98

اگر هنوز سوالی در خصوص تصرف مال غیر دارید در کامنت ها بپرسید. کارشناسان در کمترین زمان پاسخ خواهند داد.

امتیاز کاربران: 4.3 ( 1 رای)

گروه وکلای دیوان‌سالارآذر 2, 1400آخرین بروزرسانی: اسفند 13, 1402

1 4,589 زمان تقریبی مطالعه 7 دقیقه